Sedat Öğretmen - EĞER BİR ÇOCUK

EĞER…

EĞER BİR ÇOCUK
SÜREKLİ ELEŞTİRİLMİŞSE, KINAMA VE AYIPLAMAYI ÖĞRENİR.
EĞER BİR ÇOCUK
KİN ORTAMINDA BÜYÜMÜŞSE, KAVGA ETMEYİ ÖĞRENİR.
EĞER BİR ÇOCUK
ALAY EDİLİP AŞAĞILANMIŞSA, SIKILIP, UTANMAYI ÖĞRENİR.
EĞER BİR ÇOCUK
UTANÇ DUYGUSUYLA EĞİTİLMİŞSE, KENDİNİ SUÇLAMAYI ÖĞRENİR.
EĞER BİR ÇOCUK
HOŞGÖRÜYLE YETİŞTİRİLMİŞSE, SABIRLI OLMAYI ÖĞRENİR.
EĞER BİR ÇOCUK
DESTEKLENİP YÜREKLENDİRİLMİŞSE, KENDİNE GÜVEN DUYMAYI ÖĞRENİR.
EĞER BİR ÇOCUK
ÖVÜLMÜŞ VE BEĞENİLMİŞSE, TAKDİR ETMEYİ ÖĞRENİR.
EĞER BİR ÇOCUK
HAKKINA SAYGI GÖSTERİLEREK BÜYÜTÜLMÜŞSE, ADİL OLMAYI ÖĞRENİR.
EĞER BİR ÇOCUK
GÜVEN ORTAMI İÇİNDE YETİŞMİŞSE, İNANÇLI OLMAYI ÖĞRENİR.
EĞER BİR ÇOCUK
KABUL VE ONAY GÖRMÜŞSE, KENDİNİ SEVMEYİ ÖĞRENİR.
EĞER BİR ÇOCUK
AİLE İÇİNDE DOSTLUK VE ARKADAŞLIK GÖRMÜŞSE,
BU DÜNYADA MUTLU OLMAYI ÖĞRENİR.
Dorothy Low Nolte

ANNE BABALAR EV ÖDEVLERİNE NASIL YARDIMCI OLABİLİRLER?
Ev ödevleri, öncelikle okulda öğrenilen bilgi ve yaşantıların kalıcılığını sağlamak veya bu bilgi ve yaşantıları genişletmek amacıyla öğretmenler tarafından öğrencilere verilmektedir. Sınıftaki öğrenci sayısının fazla olması ve programda ayrılan zamanın yeterli olmaması gibi çeşitli nedenlerle öğrencilerin bireysel çalışmalarına ve uygulamalarına imkan verilemeyen durumlarda ev ödevleri, ders dışı etkinliklerin en önemlisi olmaktadır.

Öğrenciler ev ödevlerini yaparken yeni malzemeler kullanmalı ve yeni deneyimlerde bulunmalıdırlar. Bu deneyimler, öğrencilerin, bilgi ve yeteneklerinin farkına varmalarını ve geliştirmelerini, eksik yönlerini tamamlamalarını, bağımsız ve düzenli ders çalışma alışkanlığı kazanmalarını, okul dışındaki bilgi kaynaklarını kullanmalarını ve verilen sorumluluğu yerine getirmeyi öğrenmelerini ve dolayısıyla derslerinde başarılı olmalarını sağlamaktadır. Öğrencilerin düşüncelerini geliştirmeyen, yaratıcılığını desteklemeyen ve ezberciliğe yönelten ev ödevlerinin, eğitim açısından bir anlamı bulunmamaktadır.

Aynı zamanda ev ödevleri, anne babalara çocuklarının okul hayatıyla ilgilenmeleri için bir fırsat vermektedir. Aileler, çocuklarına uygun çalışma ortamı hazırlama, gerekli malzemeleri sağlama, istendiğinde yardımcı olma vb. gibi yollarla çocuklarının ev ödevlerinde, dolayısıyla eğitim ve öğretimlerinde önemli bir role sahip olmaktadır.

Ev ödevleri, öğrencilerin ilgi ve yeteneklerine göre verilmediği, amacının açıklanmadığı ve öğretmene teslim edildikten sonra içeriği hakkında değerlendirme yapılmadığı durumlarda ise öğrencilerin akademik konulara ilgisi azalabilmekte, öğrenci ödevini başkasına yaptırma ve başkasından alıntılar yapmaya yönelebilmekte veya yaptığı işi değersiz bir etkinlik olarak algıladığı için ödev yapma sorumluluğunu almayabilmektedir.

Bu olumsuz sonuçların ortaya çıkmasını engellemek amacıyla öğretmenlere ve anne babalara bazı öneriler verilebilir

Anne Babalar Neler Yapmalı?

Çocuklarına uygun çalışma ortamı (aydınlık, sessiz vb.) ve araç-gereç sağlamalıdırlar. Çocuklar ödevlerinin büyük bir kısmını evde yapmaktadırlar. Çocuğun rahat çalışabilmesi için dikkatini dağıtacak uyaranların olmadığı bir odasının olması, ısının ve aydınlanmanın yeterli olması ve odasında çalışması için gerekli araç-gerecinin olması ödevlerini yapmasını kolaylaştıracaktır.

Özellikle ilköğretimin ilk yıllarında çocukların ev ödevlerini yapma zamanını planlamada güçlükler ortaya çıkabilmektedir. Küçük çocuklar genellikle oyuna veya tv. izlemeye daha fazla süre harcayarak ödev yapmayı aksatabilmektedirler. Bu nedenle ilk yıllarda anne babalar, ödevlerin yapılacağı zamanı birlikte planlamalı, çocuğun bu plana uymasını sağlamalıdırlar.

Çocuk yardım istediğinde ev ödevlerine yardımcı olmalıdırlar. Bu yardım, çocuğun ödevini yapmaya değil, onu yönlendirmeye yönelik olmalıdır. Çocuklar ödevlerini yaparken zorlandıklarında veya ödevlerle ilgili çeşitli soruları olduğunda en yakınlarında bulunan yetişkinin yardımına ihtiyaç duyabilmektedirler. Anne babaların çocuklarının tüm sorularını cevaplaması mümkün olmayabilir. Bu durumda anne babaların çocuklarının sorularına ilgisiz kalmamaları, başvuru kaynaklarını göstererek uygun rehberlikte bulunmaları gerekmektedir. Anne babaların çocuklarının yerine ödevlerini yapmaları ise çocukların çalışma alışkanlığı kazanmalarını ve sorumluluk duygusunu geliştirmelerini engelleyecektir.

Anne babalar, çocuklarının ev ödevlerini kontrol etmelidirler. Ödevlerin okulda sunulmadan önce evde anne babalar tarafından kontrol edilmesi, çocuklara yaptıkları hataları düzeltme ve eksiklerini tamamlama fırsatı verecektir. Ayrıca çocuğun ödevini bitirince takdir edilmesi öz güven ve öz disiplinini geliştirici bir pekiştireç olacaktır.

Anne babalar, çocukların ev ödevlerine olan yaklaşımlarını etkileyecek olumsuz tutumlar göstermemeye çalışmalıdırlar. Anne babaların çocuklarının ödevlerine karşı aşırı ilgili veya ilgisiz, baskıcı ve arkadaşlarıyla kıyaslayıcı tutumları,a çocuğun ödevlerden hoşlanmamasına ve ödevini yapamama kaygısı duymasına neden olabilir. Anne babaların çocuklarına ev ödevlerinde destek ve rehberlik veren tutumlar sergilemeleri gerekmektedir.

Ödev yaparken çocuğun dinlenmesini ve enerji toplamasını sağlamak amacıyla anne babalar çocuklarıyla birlikte gevşeme veya rahatlama egzersizleri yapmalıdırlar. Rahatlatıcı bir müzik dinlemek, bir şeyler yiyip içmek ya da vücudunu hareket ettirmek yararlı olacaktır. Çocuğun ödevini yaparken sıkılmasını önlemek için kısa süreli aralar vermesi de sağlanmalıdır.

Öğretmenler, anne babalar için çocukları ve onların öğrenimleriyle ilgili her türlü konuda rehber kişi durumundadır. Bu nedenle, anne babalar düzenli aralıklarla öğretmenle görüşerek, ev ödevleri hakkındaki tutum ve beklentilerini, çocuklarına ev ödevlerinde nasıl yardımcı olacaklarını da öğrenmelidirler.

ÇOCUKLARINIZA MUTLAKA OKUYUNUZ!...

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA YÖNTEMLERİ

Öğrenme istek ve arzusunu taşımayan ve öğrenmenin gerekliliğine inanmayan hiçbir öğrenciye hiçbir ders aracı, hiçbir öğretmen yardımcı olamaz. Arzu ve istek olmadığı zaman ilgi ve dikkat kolayca dağılır. Bu da başarıyı etkileyen en önemli engeldir.

Ancak, bazı öğrenciler yeterince istekli olmalarına, gayret göstermelerine karşın beklenilen başarıyı gösterememektedirler. Bu durum, çok büyük bir ölçüde çalışma yöntemini bilememekten kaynaklanmaktadır. Verimli ders çalışma yollarını öğrenen ortalama bir öğrenci, zamanını ve enerjisini en verimli bir şekilde kullanarak başarılı olabilecektir.

Her şeyden önce çalışma saatlerinizibir programa bağlamalısınız. Bu, zamanı en ekonomik biçimde kullanmanızı sağlayacaktır. Bu program, ne zaman çalışacağınızı, ne zaman dinleneceğinizi, ne zaman kitap okuyacağınızı, ne zaman eğleneceğinizi size söyleyecektir.

Böyle bir programınız yoksa eğlenmeye, gezmeye ve dinlenmeye - istemeseniz bile - çok zaman ayırdığınızı göreceksiniz. Bu nedenle kendinize en uygun programı büyüklerimize de danışarak hazırlamanız gerekir.

Program hazırlarken bir oturumluk çalışma süresinin uzunluğu, öğrencinin yaşı, kapasitesi, dersin türü göz önüne alınarak ayarlanmalıdır. Bu süre öğrencinin en uzun dikkatli algı süresi ölçülerek belirlenmelidir. Bu süreden sonra çok kısa bir mola verilmelidir.

Mola uzun, çalışma süresi kısa olursa öğrenilen konuların unutulması ve sonraki öğrenileceklerle ilişkilendirilmesi sorunu yaşanır. Özellikle de bütünlük gösteren konuların çalışılmasında buna çok dikkat edilmelidir. Ancak mola verilmeden yoğun çalışmanın da sağlıklı bir çalışma olmadığı bilinmelidir.

Verimli ders çalışabilmek için size ait bir çalışma ortamınız olmalıdır. Buçalışma ortamınınaydınlanma, ısınma gibi fiziki koşullarının iyi düzenlenmiş olması; kaynak kitap, sözlük, cetvel gibi eğitim araçlarının her an elinizin altında bulunması gerekir.

Bunlardan birini aramaya kalkmak derse olan ilginizi dağıtabilir. Bunun dışında çalışma ortamında olmaması gerekenler de vardır; resim, poster, biblo, gazete, oyuncak gibi nesneler sizi çalışma ortamından alıp başka yerlere götürebilir.

    Özellikle bağıntılı, ön koşullu dersleri çalışılırken bilinmesi gereken temel konular öğrenilemeden yapılan çalışmaların verimli sonuç vermeyeceği unutulmamalıdır. Bu temelsiz bina kurmaya kalkmak demektir.
    En önemli ancak gözardı edilen etkenlerden biri de hızlı ve doğru okuma alışkanlığı edinmektir. Bu alışkanlığın tekniğini öğreten kitaplar, kurumlar bulunmaktadır. Ayrıca size kalan zamanlarda çeşitli türden kitaplar okumak hem bu yönünüzü hem de algılama ve yorumlama gücünüzü geliştirecektir.
    Öğrenmede tekrarın önemi büyüktür. Tam olarak anlaşılmamış, netleşmemiş konular tekrar çalışılmalı, çalışılırken hatırlatıcı kısa notlar alınmalıdır.
    Anlayarak, kavrayarak öğrenmeezbere dayalı öğrenmeden hem daha kolay hem daha kalıcıdır. Üstelik bu şekilde öğrendiklerinizi kolaylıkla yaşantınıza da aktarabilirsiniz. Anlayarak kavrayarak öğrenmek, ne öğrendiğini, niçin öğrendiğini sorgulayarak öğrenmek demektir.

En verimli dersmasa başındaçalışılır. Kaykılarak, yatarak ders çalışmak en kısa sürede sizi gevşetecek, ders çalışma isteğinizi yok edecektir.

Sevgili öğrenciler,

Unutmayınız ki; anneniz, babanız ya da öğretmeniniz için ders çalışmıyorsunuz. Çalışmanın yararını ya da çalışmamanın zararını kendiniz göreceksiniz. Gelecek sizin geleceğiniz. Yarınların bugünlerden kurulduğunu sakın unutmayınız. 21. Yüzyılın her yönüyle seçkin bir bireyi olmak ya da olmamak...

ÇOCUĞUNUZDAN MEKTUP VAR.......

Sevgili Anneciğim, Babacığım,

      Bütün duygu ve düşüncelerimi dile getirebilseydim, size şunları söylemek isterdim. Sürekli bir büyüme ve değişme içindeyim Sizin çocuğunuz olsam da sizden ayrı bir kişilik geliştiriyorum. Beni anlamaya ve tanımaya çalışın.
       Deneme ile öğrenirim. Bana ayak uydurmakta güçlük çekebilirsiniz. Oyunda, arkadaşlıkta ve uğraşılarımda özgürlük tanıyın. Beni her yerde, her işimde koruyup kollamayın. Davranışlarımın sonuçlarını kendim görürsem daha iyi öğrenirim. Bırakın kendi işimi kendim göreyim. Büyüdüğümü başka nasıl anlarım?. Büyümeyi çok istiyorsam da ara sıra yaşımdan küçük davranmaktan kendimi alamıyorum. Bunu önemsemeyin. Ama siz beni şımartmayın. Hep çocuk kalmak isterim sonra. Her istediğimi elde edemeyeceğimi biliyorum. Ancak siz verdikçe almadan edemiyorum. Bana yerli yersiz söz de vermeyin. Sözünüzü tutmayınca sizlere güvenim azalıyor.   Bana kesin ve kararlı davranmaktan çekinmeyin. Yoldan saptığımı görünce beni sınırlayın Koyduğunuz kurallar ve yasakların hepsini beğendiğimi söyleyemem. Ancak, hiç kısıtlanmayınca ne yapacağımı şaşırıyorum. Tutarsız davrandığınızı görünce hem bocalıyor, hem de bundan yararlanmadan edemiyorum.
      Beni dinleyin. Öğrenmeye en yatkın olduğum anlar, soru sorduğum anlardır. Açıklamalarınız kısa ve özlü olsun. Öğütlerinizden çok davranışlarınızdan etkilendiğimi unutmayın. Beni eğitirken ara sıra yanlışlar yapabilirsiniz. Bunları çabuk unuturum. Ancak biribirinize saygı ve sevginizin azaldığını  görmek beni yaralar ve sürekli tedirgin eder.   Çok konuşup çok bağırmayın. Yüksek sesle söylenenleri pek duymam. Yumuşak ve kesin sözler bende daha iyi iz bırakır."Ben senin yaşında iken..." diye başlayan söylevleri hep kulak ardına atarım. Küçük yanılgılarımı büyük suçmuş gibi başıma kakmayın. Bana yanılma payı bırakın. Beni korkutup sindirerek, suçluluk duygusu aşılayarak uslandırmaya çalışmayın. Yaramazlıklarım için beni kötü çocukmuşum gibi yargılamayın. Yanlış davranışım üzerinde durup düzeltin. Ceza vermeden önce beni dinleyin. Suçumu aşmadığı sürece cezama katlanabilirim.
          Beni, yeteneklerimin üzerinde işlere zorlamayın. Ama başarabileceğim işleri yapmamı bekleyin. Bana güvendiğinizi belli edin. Beni destekleyin. Hiç değilse çabamı övün. Beni başkaları ile karşılaştırmayın, umutsuzluğakapılırım.
        Benden yaşımın üstünde olgunluk beklemeyin. Bütün kuralları birden öğretmeye kalkmayın. Bana süre tanıyın. Yüzde yüz dürüst davranmadığımı görünce ürkmeyin. Beni köşeye sıkıştırmayın. Yalana sığınmak zorunda kalırım. Sizi çokbunaltsam bile soğukkanlılığınızı kaybetmeyin. Kızgınlığınızı haklı görebilirim ama beni aşağılamayın. Hele başkalrının yanında onurumu kırmayın. Unutmayın ki ben de sizi yabancıların önünde güç durumlara düşürebilirim.
    Bana haksızlık ettiğinizi anlayınca açıklamaktan çekinmeyin. Özür dileyişiniz, sizeolan sevgimi azaltmaz; tersine beni size daha çok yakınlaştırır. Aslında ben sizleri olduğunuzdan daha iyi görüyorum. Bana kendinizi yanılmaz ve erişilmez göstermeye çalışmayın. Yanıldığınızı görünce üzüntüm büyük olur.
       Biliyorum ara sıra sizi üzüyor, belki de düş kırıklığınauğratıyorum. Bana verdiklerinizin yanında benden istediklerinizin çok olmadığını da biliyorum. Yukarıda sıraladığım istekler size çok geldiyse birçoğundan vazgeçebilirim. Yeter ki beni ben olarak seveceğinizeolan inancım sarsılmasın. Benden "Örnek Çocuk" olmamı istemezseniz, ben de sizden kusursuz ana-baba olmanızı beklemem. Sevecen ve anlayışlıolmanız bana yeter .Sizin çocuğunuz olarak doğmak elimde değildi.Ama seçme hakkım olsaydı, sizden başka kimsenin çocuğu olmak istemezdim.
                                                                                                         Sevgiler... Çocuğunuz

ÇOCUĞU KABULLENMEK
Okuma Alışkanlığında Aile ve Öğretmenin önemi

Çocuğumuzu olduğu gibi kabullenmek konusunda oldukça zorluk çekeriz. Çocuğumuz üzerinde planlarımız oldukça katı olabilir ve kendimizin zamanında gerçekleştiremediklerini çocuklarımızın gerçekleştirmelerini bekleriz ancak çocuklarımızın özellikleri / ilgileri buna uygun olmayabilir. Bu durumda güvensiz ve mutsuz çocuklar yetiştirmiş oluruz. Aşağıda çocuğunuzu kabullenmenize yardımcı olabilecek küçük notlar okuyacaksınız.

· Çocuğunuzu "olması gereken" doğrultusunda zorlamak yerine, "olan" ı geliştirmeyi, saklı kalmış özelliklerini su yüzüne çıkarmayı amaçlayın.

· Çocuğunuzu değiştiremezsiniz. Ancak onu değişim için isteklendirebilir ve cesaretlendirebilirsiniz.

· Çocuğunuzun sahip olmadığını özelliklere üzülmek yerine sahip olduklarına sevinin.

· Çocuğunuzun gösterdiği çabaya saygı duyun.

· Çocuğunun "çok akıllı ama tembel "olduğunu düşünen anne – babaların ya birinci ya ikinci yargılarında yanılıyorlardır.

· İstediğiniz ve çocuğunuzun yapamadığı şey, aslında çocuğunuzun da istediği fakat elinden gelmediği şeylerdir.

· Çocuğunuzun sınırlarını kabullenin. Böylece onun özgüven duygusunu zedelememiş olursunuz.

Kaynakça

- Yavuzer, Haluk ; Çocuk Eğitimi, Remzi

- Yörükoğlu, Atalay; Genlik Psikolojisi; İş bankası yayınları.

- Batlaş, Zuhal; Anne – baba okulu; Remzi Kitabevi

Çocuğunuzu Tanıyor musunuz?

Okul çağı, çocuğun ailesinden çıkıp dış dünyaya açıldığı; toplumsal çevreye iyice karıştığı bir dönemdir. Bu dönem ergenliğin başlangıcı sayılan 11-12 yaşlarında sona erer. Bu dönemde çocukta cinsel kimlik belirlenmiştir. Kızlar kız olma erkekler erkek olma özelliklerini almışlardır. Çocukta iyi ile kötüyü birbirinden ayırma söz konusudur. Çocuğun bağımlılığı azalmış, artık anne yavaş yavaş eksen olmaktan çıkmıştır. Bu dönemde oyunlar devam eder. Çocuklar oldukça canlı ve hareketlidirler. Birbirleri ile sürekli yarış içindedirler. Filmlerden özenip kendi başlarına çeteler kurarlar, oyun diye kavgalara girişirler. Kısaca bu dönem beceri duygusunun geliştiği dönemdir. Pul biriktirme, oyuncakları bozma ve tamir etmeye çalışma, evdeki aletlere ilgi duyma.... gibi davranışlar görülür.Çocuklar başarma zevkini tattıkları zaman kendisini işe yarar bir varlık olarak görür. Övülmek, kabul edilmek ve beğenilmek çocuklara mutluluk verir. Eğer çocuk başarısızsa ve başarısızlığı sürekli yüzüne vurulmuşsa çocukta aşağılık duyguları oluşur. Kendisini yetersiz, değersiz bir birey olarak algılar. Arkadaşları içinde de bu duygular belirir ve çocuk içe kapanır.

AİLE

Aile çocuğa ne sağlar?

TEMEL GEREKSİNİMLERİ: Beslenme, barınma, korunma, sevilme, eğitilme. Temel gereksinimleri karşılanan çocuk sağlıklı çocuktur.(gerek fiziksel, gerek ruhsal yönden) Çocuk keskin bir gözlemcidir. Anne baba ilişkilerini, kardeşleri ile olan ilişkilerini tüm yönleri ile gözden geçirir. Bunlardan sonuçlar çıkarır ve duruma ilişkin tepkilerde bulunur. Bu nedenle eşler arasındaki uyumlu sıcak ilişkiler çocuk üzerinde çok etkilidir. Gergin ve sürtüşmeli ilişkiler çocuğun sağlıklı bir kişilik geliştirmesini engeller. Eşler arasındaki geçim ya da geçimsizliğin çocuğa yansıması oldukça etkilidir. Tabii aile içindeki olumsuz yaşantılar çocukta olumsuz kişilik oluşumuna ya da olumsuz davranışlara neden olacaktır. Özellikle çocukların kişilik gelişiminde önemli bir nokta da anne baba tutumlarıdır. Buna geçmeden önce evdeki ilişkilerdeki düzensizlik, eşler arasındaki kavga ya da tartışmaların aşırı durumu çocuğu zedeler. Bu nedenle mümkün olduğunca evdeki tartışmaların çocuğa yansıtılmaması gerekir ya da yapıcı tartışmalar yapılmalıdır.

AİLENİN KİŞİLİK GELİŞİMİNDE ETKİLERİ

Olumlu olumsuz anne baba tutumları ve çocuğa etkisi:

1) Baskıcı ve kabul edici tutum:Bu tür anne ve babalar çocuğun sosyal yaşantısını kontrol altına alırlar. Oyun arkadaşlarına ve seçimlerine hep müdahale ederler.

Bu tür çocuklarda:

-Gelişim geriliği

-Uyumsuzluk

-Anne babaya aşırı bağımlılık

-Aşağılık duygusu

-Korkular oluşur.

Kimi hırslı anne ve babalar çocukların yetersizliklerini hoş görmezler. Yeteneklerini ve kapasitelerini zorlamaya çalışırlar. Yetenek ve kapasitelerinin üzerinde başarı beklerler. Bu durumda çocuklar aşırı gayretli ve hırslı olurlar. Küçük başarısızlıklar altında ezilirler. Bu durumda yine aşağılık duyguları ve başarısızlık korkuları oluşur.

2) Baskıcı ve reddedici tutum: Bu tür anne ve babalar ilgisiz sevgisiz, dayak atma suretiyle reddedici tutum içine girerler. Çocuğa bağımsızlık vermezler. Aşırı yasaklar koyarlar, aşırı koruyucu davranışlarda bulunurlar. Buna karşılık çocuklarda:

-Hırsızlık

-Yalancılık

-Utangaçlık gibi durumlar görülebilir.

3) Reddedici tutum:Bu tür anne ve babalar çocuklarına karşı ilgisiz ve ihmalcidirler. Gevşek ve tutarsız disiplin uygularlar. Çocuklarını kendi hallerinde bırakırlar.

Bu durumda çocuklarda:

-Kötü, olumsuz davranışlarda bulunma gibi dikkât çekmeye yönelik davranışlar görülür.

4) Tabii ve kabul edici tutum:Bu tür davranışlarda bulunan anne ve babalar çocuklarının olmayacak isteklerini kabul ederler. Çocuklarının kusurlarını görmezden gelirler. Başarılarını sürekli överler. Kısacası çocuklarını şımartırlar. Şımartılmış çocuklarda:

-Sinirlilik

-Uykusuzluk

-Tırnak yeme

-Yatağını ıslatma

-Duygusal açıdan gelişememe sonucu bebeksi davranışlar görülür.

-Paylaşmaktan hoşlanmazlar, öfke nöbetleri, ağlama, hastalık numaraları görülür.

. -İşte bu yollarla istediklerini elde etme çabasına girerler.

5) Demokratik tutum:Çocuklara şartsız sevgi gösterilmelidir. Onların kişiliklerine ve bağımsızlıklarına saygı göstermek gerekir. Normal başarı beklemek sureti ile çocukları kabul etmek gerekir. Demokratik anne ve babalar çocukları ile dürüst ilişki içindedir. Onlara sorumluluk verirler. Şefkatli ve tutarlı bir disiplin anlayışları vardır. Bu durumda çocukların kendilerine güveni artar ve daha gerçekçi olurlar. Burada disiplindeki amaç çocuğa davranışlarının düzenlenmesini sağlayarak kendi kendisini yönetme yeteneğini kazandırmak olmalıdır. Bir başka değişle çocuk doğru olanla olmayanı ayırdetmesini öğrenmelidir. Çocuk eğitiminde hiçbir zaman ceza korku aracı olarak kullanılmamalıdır. Etkili ceza yöntemleri uygulanabilir. Ödülle dengeli olmalıdır. Anne baba çocuk arasında güven anlayış olmalıdır.

“Temelinde sevgi olan hiçbir eğitim başarısızlığa uğramaz.”

Pestallozi

KAYNAKÇA

Prof. Dr. Atalay Yörükoğlu Çocuk Ruh SağlığıDoç. Dr. Rengin Akboy Eğitim PsikolojisiPh. Dr. Charles E. Schaefer Çocuklarda yaygın olarak görülen sorunlar........

Çocuklara Okuma Alışkanlığının Kazandırılmasında Aile ve Öğretmenlerin Rolü
Okuma alışkanlığı kişinin bir gereksinim olarak algılaması sonucu okuma eylemini, yaşam boyu sürekli ve düzenli biçimde gerçekleştirmesidir. Kişilerin okumayı öğrendikten sonra bu eylemi zevkle yapmalarını sağlamak için kazanmaları gereken önemli bir beceridir. Okuma alışkanlığının, temelinin aile içinde atıldığı ve devamının eğitim sisteminde öğretmenler tarafından öğrenciye kazandırıldığı düşünülürse bu alışkanlığın kazanımında aile ve öğretmenlerin rolü büyüktür.

Çocukların ilk alışkanlıklarını kazandığı ve ilk öğrendiklerinin ailede gerçekleştiği düşünülürse çocuğun önünde ebeveynlerin sergilemiş olduğu tutum ve davranışlar, ileride çocuğun okuma alışkanlığını önemli ölçüde etkiler. Okumayan, çocuklarının okumasına destek olmayan ebeveynlerin çocuklarının gerçek anlamda okuma alışkanlığına sahip olması beklenemez. Aksine ebeveynin bu konuda çocuğuna karşı göstereceği ilgi ve vereceği destek çocuğun okuma eğiliminin sürekli, düzenli biçimde ve eleştirel bir içerikte gerşekleşmesini, sağlayacaktır. ""Çocukların aile üyeleriyle olan ilşkileri, diğer bireylere, nesnelere ve tüm yaşama karşı aldığı tavırların, benimsediği tutum ve davranışların temelini oluşturur"" (Yavuzer 2002 : 132). Ayrıca ebeveynlerin eğitim düzeyi, mesleği ve ekonomik düzeyi bu alışkanlıkların kazandırılmasında etkilidir.

Bu alışkanlığı kazandırmak için :

-Küçük yaşlarda, çocuğa özel zaman ayırarak, onun ilgi düzeyi ve yaşına uygun öykü, masal kitaplarını okuyarak temeller atılabilir.

-Evde hem aile fertlerinin hemde çocukların ulaşabileceği bir yere farklı türde kitapları içeren bir kitap köşesi oluşturulabilir. Eğer evde sürekli televizyon seyredilip hiç kitap okunmuyorsa çocuklarında kitap okumasını beklemek gerçekçi olmaz.

-Kitaplar çocukların ilgi alanlarına göre ve çocukla birlikte seçilmelidir.-Anne babalar, çocukla birlikte alışverişe veya gezmeye gittiklerinde, bir kitapçıya ya da kitap-dergi reyonuna uğramayı ihmal etmemelidirler.

-Kitap okuma alışkanlığının kazanılmasında kütüphane kullanımının etkisi büyüktür. Bu nedenle çocuklar için çevre kütüphanelerin tanıtılmasına yönelik gezilerin yanında okul kütüphanesinin aktif kullanımı için yönlendirilmeleri gerekir.

-Anne babaların ödül listesinde mutlaka kitap olmalıdır.-Çocuğu sürekli okuması yönünde uyarmak yerine, kitap okuduğunda onu destekleyerek motive etmek daha doğru olur.

-Yaşına uygun bir dergiye abone olması ya da düzenli bir şekilde takip etmesi için yol gösterilebilir.

Bu konuda araştırmaları bulunan Baumberger’in (Baumberger 1990 : 45) ebeveynlere önerileri ise aşağıda sıralanmıştır ;

-Ebeveynler çocuklarına yüksek sesle ve sıkça hikayeler okuyabilir ve anlatabilirler.
-Çocukların gereksinimleri ve yaşına göre ebeveynler evlerinde kitaplık oluşturabilirler.
-Ebeveynler ailece belli zamanlarda, belli bir sürenin okumaya ayrılmasını sağlayabilirler
-Ebeveynler çocuklarına okudukları şeylerin önemini anlatabilirler
-Ebeveynler, çocuklarını verdikleri harçlıkların bir kısmını kitap almak için harcaması konusunda eğitebilirler.

Çocukların okuma alışkanlığı kazanmasında aileden sonra öğretmenlerin de çok önemli rolleri vardır. Öncelikle iyi bir okuyucu olarak öğrencilere örnek olan öğretmenler aynı zamanda temel okuryazarlığın okuma alışkanlığına dönüşmemesi halinde bir anlam ifade etmediğini, kitap okumanın öğrenim sürecicinin bir parçası olduğunu ve yaşam boyu sürmesi gerektiğini öğrencilere sürekli ifade ederler.

Ayrıca öğretmenler bu konuyla ilgili çeşitli faliyetlerde bulunurlar;

-İlk öğretimin ilk sınıflarında sınıf kitaplıkları oluştururlar. Sınıf panosunda öncelikli okunması gereken kitaplar sergiler ve öğrencilerin kitapla iç içe olmaları sağlarlar.
-Sınıf öğretmenleri imkan varsa okul kütüphanesinde yoksa sınıf içinde serbest okuma saatleri düzenleyerek, çocukların kendi seçtiği kaynakları okuması için ortam hazırlarlar.
-Okulda kitap okumanın önemini anlatan bir duvar gazetesi oluşturup, öğrencilerin okudukları kitaplarla ilgili yazıları bu gazetede sorgularlar.
-Velilerle görüşmeler yaparak onları çocuklarına okuma alışkanlığı kazandırabilmeleri için neler yapmaları gerektiği konusunda bilgilendirirler.
-Öğrencilerin sırf roman hikaye türü kitaplar değil, biyografi, gezi, hatıra, kişisel gelişim, araştırma vb. kitaplara da yönelmesini sağlarlar.
-Öğrencileri okul kütüphanesini kullanmaları için yönlendirilebilir ve birlikte çevre kütüphanelere geziler düzenleyerek çocuklara kütüphane kullanma alışkanlığı kazandırırlar.

Çocuklara okuma alışkanlığı kazandırılması konusunda Prof. Dr. Bülent Yılmaz’ın dikkat çektiği dört nokta vardır ;

1. Çocukluk dönemi kişiliğin oluştuğu dönemdir
2. Okuma, sağlıklı ve gelişmiş bir kişiliğin temel taşlarından birisidir.
3. Ebeveyn ve öğretmen, çocuğa okuma alışkanlığı kazandırma ve geliştirmede doğrudan sorumlu kişilerdir.
4. Okuma alışkanlığı, ancak çocukluk döneminde kazanılır. Bu dört noktanın bilincine varılması, çocukların okuma alışkanlığı kazanmasına etki eder. Genel olarak ebeveynin çocuğuna göstereceği ilgi ve vereceği destek çocukların bu gün ve gelecekte okuyan ve ne istediğini bilen bireyler olmasını sağlayacaktır.

Kaynakça :Baumberger, R. (1990). Okuma Alışkanlığını Geliştirme. Çev.: Bengü Çapar.
Ankara: Kültür Bakanlğı.Gönen, Mübeccel, Elif Çelebi Öncü ve Sonnur Işıtan. (2004). ""İlköğretim 5.,6. ve 7. Sınıf Öğrencilerinin Okuma Alışkanlıklarının İncelenmnesi"", Milli Eğitim Dergisi, 164.Yavuzer, Haluk. (2002). Çocuk Psikolojisi. İstanbul : Remzi.
Yılmaz, Bülent. (1994). ""Çocuklara Okuma Alışkanlığı Kazandırmada Ebeveynlerin Rolü"", Yaşadıkça